Resilience – Veerkragtige geloof – 2 Timoteus 1:6-14

Julle het gevra dat ek oor resilience praat, veerkragtigheid. Hoe om uit te hou en aan te hou sonder om in te gee of te breek.

Dit is waarom ek vir julle ‘n rekkie uitgedeel. Ek gaan dit as ‘n metafoor gebruik in die erediens om resilience te illustreer.

Kyk eers na jou rekkie. Watter kleur dit is. Hoe lank dit is. Hoe goed dit kan rek. Rek dit en laat dit los, sodat jy die veerkragtigheid daarvan kan toets.

Dink nou aan jou eie ervarings van resilience of veerkragtigheid. Ek is seker baie van julle het al ervarings gehad dat jy soos ‘n rekkie gestrek is tot by breekpunt en geval het byvoorbeeld vir versoeking. Dit is mos hoe dit voel as jy in versoeking kom. Jy hou uit tot dit voel, nou kan ek nie meer nie. En dan val jy vir die versoeking.

Wat gee ‘n mens resilience in geloof?

Wat gee ‘n mens resilience in geloof? Wat help jou te volhard in die geloof al gebeur wat ook al met jou? Hoe kan jy die versoekings wat jou kant toe kom, weerstaan? Hoe kan jy getrou bly aan die Here al gaan jy deur beproewinge? Hoe kan jy gehoorsaam bly aan die Woord van die Here al kos dit jou alles wat jy het?

Dié versoekings kan seksueel van aard wees. Dit kan die versoeking wees om te skinder, of kwaad te praat van iemand. Om jou beter voor te doen as wat jy is. Om iemand te manipuleer sodat jy voordeel daaruit kan trek.

En ons rek tot by breekpunt. En dan gee jou rekkie skiet, by wyse van spreke. Dit gebeur! Met almal van ons. Al is dit op verskillende wyses.

Hoe kan ‘n mens meer weerbaar raak? Hoe kan jy sterker word in die geloof, tough, sonder om in te gee of te breek? Hoe kan jy resilient raak in die geloof, veerkragtig, met ‘n groot uithouvermoë?

Die geheim vir ‘n rekkie is vulkanisering

Ek wil begin om dit te verduidelik met die metafoor van ‘n rubberband of ‘n rubber rekkie.

Rekkies, soos mense, kom in verskillende groottes en word onderwerp aan verskillende uitdagings. Hulle het ook verskillende diktes en vermoëns om korter of langer te strek.

Wat is die geheim van ‘n goeie rekkie? ‘n Rekkie wat kan rek en weer terugspring na sy oorspronklike vorm? ‘n Rekkie wat resilient is, veerkragtig?

Die geheim is die proses van vulkanisering. Dit is ‘n chemiese proses wat die rubber met swael kruis terwyl dit verhit word. Dan kry die rekkie crosslinks in sy rubber weens die swael. Dit veroorsaak dat die rubber sterker word. Die rubber kan verder rek sonder om te breek. Dit kan ook makliker terugspring na die oorspronklike vorm en sy funksie selfs onder groot druk behou.

Kortom, swael en hitte maak ‘n rekkie resilient of veerkragtig.

Wat is die geheim van ‘n geloof wat veerkragtig is, resilient?

So wat is die geheim van ‘n geloof wat net só werk? Soos ‘n rekkie.  Wat kan rek en rek en rek. Wat altyd weer terugspring in sy oorspronklike vorm. Trouens wat net altyd sy funksie kan verrig. ‘n Geloof wat resilient of veerkragtig is?

Die geheim van ‘n veerkragtige gelowige lê in die werk van die Heilige Gees, só sê Paulus in sy tweede brief aan die jong leraar in Efese, Timoteus. Dit is die Gees wat die crosslinks verskaf en wat jou geloof veerkragtig maak, wat jou in versoeking en beproewing staande kan laat bly. Trouens, wat juis in die hitte van die stryd jou brei om sterker anderkant uit te kom.

Ons lees daarvan in Paulus se tweede brief aan Timoteus. Paulus wil hê dat Timoteus se geloof resilient sal wees, tough, weerbaar, soos ‘n rubber rekkie wat altyd weer terugspring na sy oorspronklike vorm.

Want, daar is uitdagings in die gemeente, veral van mense wat juis die teenoorgestelde gedoen het. Ons lees byvoorbeeld van Figelus en Hermongenes, wat ontrou aan die evangelie geword het. Ons weet nie presies wat hulle gedoen het nie, maar hulle het op een of ander manier die geloof versaak, en meegegee onder die druk om in die geloof te volhard. Hulle het Timoteus en die gemeente se teenstanders geword.

Paulus wil Timoteus help om die geheim van ‘n veerkragtige geloof te ontdek. Daarom skryf hy in die brief dat Timoteus die geheim van die Heilige Gees se werk in hom moet herontdek. Kom ons lees hoe Paulus dit uitspel in vers 6-14. Ek gaan dit uitlê soos ons vorder:

2 Timoteus 1:6-14:

⁶Om hierdie rede herinner ek jou om die genadegawe van God wat in jou is deurdat ek jou die hande opgelê het, opnuut aan te vuur. ⁷God het ons immers nie ‘n gees van lafhartigheid gegee nie, maar van krag en liefde en selfbeheersing.

Paulus verwys hier na iets wat hy al vroeër aan die gemeente in Rome geskryf het, toe hy liries geraak het oor die werk van die Gees in ons. Hy skryf in Romeine 8:15-16:

“¹⁵Julle het immers nie ‘n gees van verslawing ontvang sodat julle weer bang hoef te wees nie; nee, julle het die Gees van kindskap ontvang deur wie ons roep “Abba, Vader!” ¹⁶Die Gees self bekragtig aan ons gees dat ons kinders van God is.”

Dit is die wonder van die krag van die Gees wat ook in Timoteus werksaam is. Die Gees maak hom nie lafhartigheid nie, maar vul hom met krag en liefde en selfbeheersing. Daarom, sê Paulus, moet hy dit aanblaas soos jy ‘n vuur se kole aanblaas sodat die vlamme van krag en liefde en selfbeheersing in ons lewens die oorhand kan kry.

Dit is veral belangrik, omdat daar lyding op die pad van die evangelie is. Jy kan nie die stryd om die suiwerheid van die evangelie vermy nie. Jy kan nie die uitdagings van die evangelie vermy nie. Jy moet jou staal teen die versoeking om jou te skaam vir die evangelie, omdat dit altyd téén die kultuur van die dag ingaan.

Hoe raak jy dus veerkragtig, resilient?

Jy moet aan die een kant – sê vers 7 – bewus raak van die Gees wat in jou woon, die Gees wat jou krag gee, en liefde, en selfbeheersing. Dit is sy werk in jou. Dit is wat Hy wil doen met jou. Hy is soos die swael wat met jou rubber wil saamwerk, wat jou wil aktiveer.

Jy moet die ander kant – sê vers 6 – die genadegawe van God wat in jou is aanvuur, soos jy ‘n vuurtjie aan die gang kry, sodat die hitte die krag, liefde en selfbeheersing wat die Gees gee, geaktiveer kan word.

Nou hoe vuur jy die genadegawe van die Gees in jou aan?

Daar is vier dinge wat jy kan doen, sê Paulus. Ek gaan egter net op die eerste klem lê. Julle kan gerus die res van sy raad aan Timoteus in die res van die brief lees.

Moet jou nie skaam vir die evangelie nie

Die eerste ding wat jy moet doen, sê Paulus, is:

⁸Moet jou dus nie skaam vir die getuienis van ons Here nie, ook nie vir my, sy gevangene, nie. Maar dra jou deel van die lyding vir die evangelie deur middel van die krag van God,

Jy moet jou verbintenis aan die boodskap van die evangelie vas maak. Jy moet jou daarvoor nie skaam nie. Dit is jou keuse.

Jy moet jou dus nie skaam vir die evangelie nie, nie vir ‘n enkele deel daarvan nie, selfs al bring dit jou in botsing met die kulturele en samelewingswaardes van die gemeenskap.

Kortom, jy moet nie terugdeins vir die lyding wat saam gaan met gehoorsaamheid nie. Dan sal jy die krag van die evangelie in jou ervaar, sal jy die krag en die liefde en die selfbeheersing kry wat die Gees in jou sal aktiveer om aan hom getrou en gehoorsaam te lewe.

En wat is dié evangelie?

Paulus haal waarskynlik ‘n gedeelte aan uit ‘n lied wat gelowiges gesing het in daardie tyd om dit te verduidelik, vers 9-10:

⁹wat ons verlos en geroep het

met ‘n heilige roeping

—  nie op grond van ons dade nie, 

maar op grond van sy eie besluit en genade (Ef 2:8-9; Tit 3:5), 

wat reeds van ewigheid af

in Christus Jesus aan ons geskenk 

¹⁰en nou geopenbaar is 

deur die verskyning van ons Verlosser, Christus Jesus, 

wat die dood vernietig het (1 Kor 15:55,57; Hebr 2:14), 

maar wat ook deur die evangelie 

die lewe en die onverganklikheid 

aan die lig gebring het.

‘n Mens kan lank stilstaan by die betekenis van hierdie paar verse, maar let op in vers 9:

Die evangelie is ‘n “heilige roeping”

Dws ‘n roeping om heilig voor die Here te lewe. Ons leef in ‘n tyd waar die morele eise van die evangelie geïgnoreer word. Waar die samelewing se waardes ons heiligheid bepaal, nie meer God en sy Woord nie. En ‘n mens kan baie maklik val vir die versoeking om die evangelie se eise tot heiligheid te verminder. Maar dan sal jy die “heilige roeping” van God mis.

Die roeping is op grond van “sy eie besluit”

Maar let ook op aan die einde van vers 9 dat hierdie roeping nie op grond van ons dade is nie, maar op grond van “sy eie besluit” wat reeds van vóór die skepping af aan ons geskenk is. Dit is nie jou heiligheid wat God se keuse beïnvloed nie. God se heilige roeping kom na jou toe uit genade uit, nie omdat jy dit verdien nie. Daarom is dit ook Hy wat vir jou die heiligheid gee wat nodig is.

God gee sy heiligheid deur sy Woord en deur die werk van die Gees. Die Woord gee vir jou die prentjies van heiligheid wat jy moet navolg, in die OT en die NT. Die Gees gee jou die krag, die liefde, die selfbeheersing om heilig te lewe.

Maar, belangrik, die krag kom net tot sy volle werking as jy jou nie skaam vir die eise van die evangelie nie, soos die Woord dit vir ons onder leiding van die Gees helder maak. Jou vrymoedigheid om die Woord te leef, aktiveer die werk van die Gees in jou. Dit maak die rekkie van jou geloof sterk, laat dit uithou, maak jou resilient, veerkragtig. Soos ‘n rekkie.

Die roeping is tot “die lewe en die onverganklikheid”

Maar, dit is nie al nie. Vers 10 sê, Hy het deur die evangelie die toekoms vir ons oopgesluit: “die lewe en die onverganklikheid”. Dit is waarvoor ons leef. Die ewige lewe by God en die onverganklikheid wat Hy vir ons gaan gee. Dit is waarom ons toelaat dat die Gees ons begelei met krag, en liefde en selfbeheersing om heilige lewens te leef, want dit is immers hoe ons uiteindelik by God gaan leef.

Dit is die goeie nuus van die evangelie. Dat God uit genade vir ons gekies het. Van ewigheid af. Dat Hy vir ons onverganklikheid skenk. Dat Hy vir ons ‘n heilige roeping gegee het om aan gehoorsaam te leef. Dit is die dinge waarvoor ons ons nie moet skaam nie. Dit is wat ons geloof resilient maak.

Paulus wys dan na homself as ‘n voorbeeld van iemand wat hom nie skaam vir die evangelie nie. Vers 11-12:

¹¹Hiervoor is ek as prediker, apostel en leraar aangestel (vgl 1 Tim 2:7). ¹²Daarom ly ek ook hierdie dinge, maar ek skaam my nie, want ek weet in wie ek nog altyd my vertroue stel en ek is oortuig dat Hy magtig is om die kleinood wat aan my toevertrou is, tot op daardie dag te bewaar.

En dan gaan hy verder om die implikasies hiervan vir Timoteus uit te spel. Wat jou geloof resilient sal maak, Timoteus, is:

¹³Hou as voorbeeld van die suiwer leer (letterlik gesonde woorde) vas aan dit wat jy van my gehoor het; doen dit in die geloof en liefde wat in Christus Jesus is. ¹⁴Bewaar die kosbare kleinood wat aan jou toevertrou is deur die Heilige Gees wat in ons woon.

Ek gaan nie vanaand hierop uitbrei nie, behalwe om net ‘n enkele implikasie van elk te noem:

• Hou aan die suiwer leer vas, soos jy dit van my gehoor het. Die enigste leer wat ons mag aanvaar as die leer wat die Gees in ons lewe gebruik, is dít wat in die Bybel vir ons gegee is. Paulus het regdeur elke ding wat hy geskryf het, geskryf wat die Here aan Hom uit die Skrifte en uit die werk van Jesus bekend gemaak het. Dít is die suiwer leer. Dit is waaraan vasgehou moet word.
• En jy hou vas aan die suiwer leer, sê Paulus, deur dit te doen in die geloof en liefde wat in Christus Jesus is. Soos Jesus vir ons wys hoe om vas te hou aan die suiwer leer, dws sy interpretasie daarvan soos ons in die vier evangelies het, dít is hoe ons in geloof en liefde aan die suiwer leer moet vashou.
• En die geheim hiervan lê in die krag van die Heilige Gees wat hierdie leer van die evangelie soos ‘n kosbare kleinood aan ons toevertrou het. Ons bewussyn van Hom moet groei sodat ons ons nie skaam vir die evangelie nie, maar voluit daarvoor leef.

Dan sal ons geloof resilientwees. In terme van die metafoor van die rekkie. Dit is hoe jou rekkie sterk raak, en veerkragtig, sodat jy kan rek en rek en nie breek nie, en altyd weer gereed sal wees vir die uitdagings van die evangelie, maak nie saak wat dit van jou vra nie.

Jy skaam jou nie vir die evangelie nie. En jy hou vas aan die suiwer leer van die Skrif. En jy maak staat op die krag van die Heilige Gees wat vir jou die krag en liefde en selfbeheersing gee wat jy nodig het.