My God, my God, waarom het U my verlaat? – Psalm 22

My God, my God, waarom het U my verlaat?
Goeie Vrydag – Psalm 22 – 2 April 2021

• Youtube 09:00 Vrydag
• Klankbaan

Verwelkoming

Dit is Goeie Vrydag, die dieptepunt van hierdie Heilige Week.

Ons fokus op Psalm 22 as ‘n Psalm van Dawid, van sy soeke na God. Daarmee kan ons ook identifiseer in ons eie soeke na God. Dit is egter terselfdertyd ‘n Psalm van Jesus aan die kruis, ‘n Psalm wat Hy heel moontlik in sy geheel gebid het aan die kruis.

Daarna vier ons dan nagmaal met ‘n ingehoue vreugde, want die lyding van ons Here Jesus het vir ons vrede met God gebring.

Toetrede

Vonkk 194 – Was jy daar?

Votum en seëngroet

Ons het geen lofsang vandag nie.

My God, my God, waarom het U my verlaat? – Psalm 22:1-11

Dit is moeilik om dié Psalm te lees, sonder om die lyding, kruisiging en opstanding van Jesus so duidelik hierin te hoor. En natuurlik is dit ‘n Messiaanse Psalm wat in die lewe van Jesus vervul is. Maar dan vergeet ons te maklik dat dit ook ‘n Psalm van Dawid is, en dat dit in die eerste plek vir hom in sy lewe betekenis gehad het.

^22:1 Vir die musiekleier. Op “Die rooi takbok van die dagbreek”. ‘n Psalm. Van Dawid.

Die Psalm begin met die diep en donker klag van Dawid dat hy deur God self verlaat voel. Hy kan dit nie klein kry dat hy bid, en daar is geen antwoord nie, selfs nie as hy dag en nag daarmee volhard nie.

² My God, my God, waarom het U my verlaat? Waarom is U ver daarvan om my te verlos, ver van die woorde wat ek uitskreeu?

³ My God, ek roep bedags, maar U antwoord nie, ook snags, maar daar is geen rus vir my nie.

Dié klag word opgevolg deur ’n belydenis van vertroue, gebou op sy ervarings van die verlede, dat God teenwoordig is waar Sy lof besing word, en dat Hy Hom op soveel wyses al in die verlede bewys het vir die verbondsvolk.

⁴ U is tog die Heilige, U heers waar die lofliedere van Israel opklink. ⁵ Op U het ons voorouers vertrou, hulle het vertrou en U het hulle bevry. ⁶ Tot U het hulle om hulp geroep en hulle het ontvlug; op U het hulle vertrou en hulle het nie beskaamd gestaan nie.

Daarna beskryf Dawid sy lyding, nie net in sy eie ervaring van minderwaardigheid nie: “ek is ‘n wurm, nie ‘n mens nie”, maar ook in terme van hoe mense hom laat voel met hulle spot en venyn.

⁷ Maar ek is ‘n wurm en nie ‘n mens nie, bespot deur die mense, verag deur die volk. ⁸ Almal wat my sien, dryf met my die spot; hulle gryns en skud die kop: ⁹ “Wend jou tot die Here !” en “Laat Hy hom bevry, laat Hy hom red as Hy hom goedgesind is!”

Maar Dawid se diepste krisis is eintlik dat sy verhouding met God só anders was in die verlede. Van sy geboorte af was hy in God se sorg. Daarom kan hy nie anders as om sy lot te bekla voor hierdie God en om hulp te smeek nie.

¹⁰ U is immers die Een wat my uit die baarmoeder gehaal het, my op die borste van my moeder laat vertrou het. ¹¹ Op U is ek aangewese van die moederskoot af; van my geboorte af is U my God.

Moenie ver van my bly nie, want die nood is naby – Psalm 22:12-22a

In pynlike metafore beskryf Dawid in die volgende deel sy smart en lyding, waarin ‘n mens natuurlik nie anders kan as om die kruisigingstoneel van Jesus te herken nie … maar probeer om dit eers net met Dawid te verbind.

¹² Moenie ver van my bly nie, want die nood is naby; daar is immers niemand wat help nie! ¹³ Baie bulle het my omsingel; die sterkes van Basan het my vasgekeer. ¹⁴ Hulle het hulle monde teen my oopgesper soos ‘n leeu wat verskeur en brul.

¹⁵ Soos water is ek uitgestort, my hele gebeente val uitmekaar; my hart het geword soos was, dit het in my liggaam gesmelt. ¹⁶ My krag het uitgedroog soos ‘n potskerf, en my tong kleef aan my verhemelte; in die stof van die dood laat U my lê.

¹⁷ Inderdaad, honde het my omsingel. ‘n Bende kwaaddoeners het my omring; hulle het my hande en my voete deurboor. ¹⁸ Ek kan al my bene tel. Hulle staar my aan met leedvermaak. ¹⁹ Hulle verdeel my klere onder mekaar, en hulle loot oor my boklere.

Kragtige metafore. Die vyande is soos ‘n trop bulle wat hom omsingel. Soos ‘n trop oop-bek leeus storm hulle op hom af.

Hy is soos uitgestorte water wat in die sand verdwyn; sy hele gebeente val uitmekaar; sy hart smelt soos was weg uit sy binneste; sy tong kleef aan sy droë verhemelte … hy is soos iemand wat reeds dood is.

En dan hoor ons die verhaal van Jesus in Dawid se beskrywing.

Soos ‘n trop wilde honde omsingel sy vyande Hom; soos ‘n bende misdadigers sak hulle op Hom toe. Sy hande en sy voete is deurboor. Hy kan sy bene tel. Hulle verdeel sy klere onder mekaar. Hulle loot oor sy boklere.

Maar weereens gaan dit vir hulle – Dawid in die 10de eeu, en Jesus in die 1ste eeu – eintlik nie soseer oor die onhoudbare lyding nie, maar oor die verlies aan God se teenwoordigheid.

²⁰ U, Here, moet tog nie ver van my bly nie; my bron van krag, kom my gou te hulp. ²¹ Red tog my lewe van die swaard, my enigste lewe uit die mag van die honde. ²² Red my uit die bek van die leeu, en van die horings van buffels.

U het my geantwoord – Psalm 22:22b-31

Die wending in die Psalm kom met die belydenis van Dawid dat die Here sy gebed verhoor het. En is Dawid se eerste reaksie om vir die gemeente te vertel wat hy deurgemaak het.

U het my geantwoord.

²³ Ek wil u Naam verkondig aan my broers; in die byeenkoms wil ek U loof:

Trouens, wat met Dawid gebeur het, illustreer vir alle gelowiges, dat dít is hoe God is. God verontagsaam nie die nood van die hulpelose nie; God trek Hom nie terug van iemand wat om hulp roep nie.

²⁴ “Julle wat vir die Here ontsag het, loof Hom! Julle, die ganse nageslag van Jakob, vereer Hom! Vrees Hom, ganse nageslag van Israel! ²⁵ Want Hy het die lyding van die magtelose nie geminag of misken nie; Hy het sy gesig nie vir hom verberg nie; maar toe hy Hom om hulp gesmeek het, het Hy gehoor.”

²⁶ U is die rede vir my lofprysing in ‘n groot byeenkoms; my geloftes sal ek nakom in die teenwoordigheid van dié wat vir Hom ontsag het. ²⁷ Die verdruktes kan dan eet en versadig word; wie Hom raadpleeg, kan die Here loof. Mag julle harte vir altyd leef!

En dan breek die universele boodskap hiervan deur, dat dié God regoor die wêreld geëer sal word, gerugsteun deur die getuienis van sy mense van geslag tot geslag. En in eskatologiese taal word uitgesien na dié dag wat selfs die rykes sal aansit by God se maaltyd, trouens alle mense, selfs al is hulle sterflik en verganklik.

²⁸ Almal tot aan die uithoeke van die aarde moet daaraan dink en hulle tot die Here bekeer. Al die familiegroepe van die nasies moet voor U in aanbidding buig; ²⁹ want aan die Here behoort die koningskap, en Hy heers oor die nasies. ³⁰ Ja, voor Hom sal almal wat oordadig leef, in aanbidding neerbuig; voor Hom sal alle sterflinge kniel, elkeen wat nie die lewe kan behou nie.

³¹ ‘n Nageslag sal Hom dien; hulle sal van my Heer vertel aan die volgende geslag. ³² Hulle sal kom en sy geregtigheid bekend maak aan mense wat nog gebore moet word: Hy het dit gedoen. (2020-vertaling).

Boodskap en betekenis

Mensig! Dit is darem ’n Psalm dié! Van die beste digkuns ooit! En die vergesigte van Dawid, wat die grense van sy eie beperktheid en dié van sy geloofsgemeenskap, trouens van sy volk en tyd oorspoel … jô, dit maak my opgewonde!

‘n Mens hoor egter ook duidelik in Psalm 22 die lyding, kruisiging en opstanding van Jesus.

Dit is ‘n onvergelyklike Messiaanse Psalm wat in die detail van Jesus se lewe vervul is. En ons word deur die Psalm beweeg tot aanbidding. Dít het Hy vir ons, vir my, gedoen.

Maar onthou dat dit ook ‘n Psalm van Dawid is, en dat dit in die eerste plek vir hom in sy lewe betekenis gehad het. Daarom ook ‘n gebed vir jou.

Amen

Voorbereiding vir die nagmaal

Lied 303 – Eet die brood, drink die wyn

Formulier

Geloofsbelydenis

Ons Vader

Nagmaal

Lofprysing

Ps 103:1-5

Dankgebed

Seën

Tot Paasmôre!