Elia gooi sy mantel op Elisa – 1 Konings 19:19-21

Bevestiging ds Vian du Plessis

NGK Somerstrand 7 Mei 2022 09:00

Verwelkoming

Votum

Lofsang

Lied 524:1-3 God roep ons om met woord en daad vir Hom te leef en werk

Skriflesing en prediking

Elia gooi sy mantel op Elisa

Daar is min profete wat die verbeelding meer aangegryp het as Elia. Hy was ‘n profeet soos Moses. Nie so sagmoedig soos Moses nie, maar met dieselfde gesag. Die Here het wonderlike dinge deur Elia gedoen (1 Kon 17).

Die hoogtepunt van sy bediening het gekom op die berg Karmel toe die Here Elia gebruik het om die volk uit te daag om te kies wie hulle wil dien, die Here of Baäl. God het met vuur op die altaar en die verbreking van die droogte net daarna geantwoord en Elia se woorde en bediening onomwonde bevestig (1 Kon 18).

Toe Elia net daarna ‘n laagtepunt beleef het, het die Here hom versterk op die berg Horeb met ‘n besondere verskyning in die sagte gesuis van die stilte ná die sterk wind, die aardbewing en die vuur. En ‘n paar opdragte vir hom gegee. Een daarvan was dat die einde vir Elia aangebreek het. Sy profetiese mantel moes aangegee word na sy opvolger, Elisa (1 Kon 19).

Dit is ook dan die eerste ding wat Elia doen in die afhandeling van sy bediening. Ons lees:

¹⁹Elia het daarvandaan weggegaan en Elisa, seun van Safat, aangetref terwyl hy ploeg. Twaalf pare osse was voor hom aan die werk; hy was self by die twaalfde paar. Elia gaan toe na hom en gooi sy mantel oor hom. ²⁰Hy het die osse net daar gelaat, agter Elia aan gehardloop en gesê: “Ek wil asseblief my vader en moeder met ‘n soen gaan groet, dan sal ek u volg.” Maar hy antwoord hom: “Gaan terug, want wat het ek aan jou gedoen?” ²¹Hy draai toe om agter hom, neem een paar osse, slag hulle en maak die vleis gaar met die osse se trekgoed. Hy gee dit toe vir die mense, en hulle het dit geëet. Toe maak hy gereed en volg Elia. Hy het sy helper geword. (1 Kon 19:19-21)

Soos Moses sy gesag oorgedra het aan Josua, só dra Elia sy gesag oor aan Elisa.

En met Elia se hemelvaart – een van net drie mense met wie dit in lewende lywe gebeur het: Henog, Elia, en Jesus – gaan die profetiese mantel oor op Elisa. In die negende eeu: 850-800 vC. (Twintig jaar later sou Jona op die toneel verskyn, en dan in die res van die 8ste eeu nog vier profete: Amos, Jesaja, Miga en Hosea). Wat ook beteken dat die oorgang op Elisa ook net vir ‘n tyd was en hy uiteindelik ook weer net een persoon was in die lang suksessie van profete wat die Here op hierdie wêreld ingespan het.

Die Here werk deur Elisa

En dit is wonderlik om te sien hoe die Here eenvoudig voortgaan om deur Elisa te werk, net soos Hy vroeër deur Elia gewerk het. Elisa se gesag as profeet word bevestig deur:

• sy vermoë om die waters van die Jordaan te verdeel, soos ‘n Josua van ouds (2 Kon 2:13-14) en Moses voor hom by die Rietsee (Eks 14);
• die reiniging met sout van die fontein buite Jerigo – die vloek oor Jerigo het ook die water besoedel (2 Kon 2:19-22) – ook soos Moses voor hom by Massa en Meriba;
• die vervloeking van die spottende kinders waardeur ‘n duidelike boodskap aan die mense van Bet-El gegee is dat hulle met hulle Baäl-aanbidding moet ophou. Die tragiese verhaal was dus ’n harde woord aan ’n omgewing wat die Here nie wil dien nie en het ook die gesag van Elisa bevestig (2 Kon 2:23-25).

Hierdie profetiese magsvertoon word dwarsdeur Elisa se bediening gesien:

• Elisa het die weduwee van een van die profete gehelp om haar skuld te betaal met die wonderwerk van die olie (2 Kon 4:1-7);
• Elisa het ‘n seun aan die onvrugbare Sunemmitiese vrou belowe en toe die kind ná sy dood weer lewend gemaak (2 Kon 4:8-37);
• Elisa het die effek van die giftige bitterappels wat deur een van die profete seuns gepluk is, opgehef (2 Kon 4:38-41);
• Elisa het honderd man gevoed met twintig garsbrode en ‘n paar vars koringare, ‘n duidelike voorafskaduwing van die Here Jesus se broodvermeerdering (2 Kon 4:42-44);
• Elisa het Naäman, die bevelvoerder van die Siriese magte, van melaatsheid genees (2 Kon 5:1-19) ook soos Jesus lank daarna sou doen;
• Elisa het Gehasi met melaatsheid gestraf vir sy oneerlikheid en gierigheid (2 Kon 5:20-27) ook soos God vir Miriam in die woestyn gestraf het vir haar opstand teen sy gesag;
• Elisa het ‘n verlore bylkop teruggekry deur dit op die water te laat dryf (2 Kon 6:1-7);
• Elisa het ‘n Siriese mag verblind en hulle na Samaria gelei om hulle mag te breek (2 Kon 6:8-23); en
• Elisa het ‘n dooie laat herleef toe dié met Elisa se bene in sy graf in aanraking gekom het (2 Kon 13:20-21).

‘n Verstommende bediening.

Oorgangstyd

Nou, ek wil eers darem net verklaar dat ek nie Elia is nie, en Vian, dat jy nie Elisa is nie. Dit is darem seker duidelik vir almal hier. Ek is in elk geval die “kaalkop” nie jy nie!

Maar in elke gemeente kom daar hierdie oorgangstye. Van een bedienaar van die Woord na ‘n ander. En daardie oorgange het raakpunte met die verhaal van Elia en Elisa. Ons gaan ook ‘n tyd saamwerk voor jy alleen verantwoordelikheid sal neem. Ons albei staan dus in diens van die Here.

Hoe dit ook al sy, daar is ‘n paar dinge wat uitstaan in hierdie verhaal van Elia en Elisa wat ons leer hoe die bediening werk, en ek lig ‘n paar daarvan uit.

1. Die Here is in beheer van sy profete

Wanneer Elisa met Elia se hemelvaart in 2 Konings 2 vra dat hy ‘n dubbele deel van Elias se gees kry, verwys hy moontlik na die dubbele erfporsie wat eersgeborenes kon kry (Deut 21:17). Daarmee vra hy eintlik net dat hy Elia se opvolger sal wees en nie om twee keer meer effektief as Elia te wees nie.

Want, hulle albei het besef, dit is die Here wat in beheer is, nie die profeet nie. Dit is waarom Elia vir Elisa sê, as jy my sien met die weggaan, sal jy die erfgenaam wees. Want, dit is net die Here wat Elisa se versoek kan waar maak.

Die verhaal sê dus vir ons op ‘n onomwonde manier dat dit God is wat in beheer is en wonderlike dinge deur ons bediening doen. Die mantel van Elia wat nou oorgaan op Elisa is net ‘n simbool van Elisa se roeping as profeet. En wys na die Here se gesag wat deur sy werk aan die orde kom.

Vian, jou krag in die bediening hier sal dus net kom van die God wat ons albei dien. Nie van my of van enigiemand anders nie.

Wat wel interessant is, is dat Elisa ‘n baie meer charismatiese profeet was as Elia. Hy het tyd geneem om die regte atmosfeer te skep met snaarinstrumente sodat God sy woord aan hom kan gee (2 Kon 3:15).

Miskien is dit ook waar van jou met ghitaar in die hand!

2. Elisa se bediening was aan gewone mense sowel as aan vernames

Dit tref ‘n mens in Elisa se bediening hoe hy beide gewone mense as vernames bedien het.

• Ons lees van die arm vrou van ’n profeet wat hy van ‘n inkomste voorsien.
• Ons lees van die Sunemmitiese vrou, waarskynlik ‘n bietjie meer welvarend, vir wie hy bid dat sy ‘n kind sal hê.
• En ook bid dat die Here haar kind uit die dood uit opwek.
• En hy help die arme profeteseun met die verlore bylkop. ‘n Eenvoudige ding, maar wat ‘n groot impak gehad het.

Maar, dan was Elisa net so gemaklik om vernames te bedien, soos die bevelvoerder Naäman wat hy van melaatsheid genees het, en die konings van Israel en Juda, en selfs van die Arameërs, wat hy met die woord van die Here bedien het. Soms met baie swaar woorde wat die Here hom gegee het om aan hulle oor te dra. In een geval het dit Elisa in trane laat uitbars.

Vian, mag dit van jou ook waar wees. Dat jou bediening gewone mense sowel as magtiges sal aanspreek. Dat jy onbevreesd, maar ook met deernis met mense sal werk in opdrag van die Here.

3. God kan met alles vertrou word

Elisa se verhaal, en natuurlik ook Elia s’n daarvoor, gee vir ons ’n visie op ‘n God wat ’n mens met alles kan vertrou. Hy is nie net besorgd oor die groot dinge wat almal se lewens raak nie. Hy is ook besorgd oor die kleiner dinge wat in die alledaagse lewe verkeerd loop. Soos die bylkop wat wegraak.

Maar, dan is God ook in die groot dinge betrokke, hoewel ons dit soms moeilik raak sien, omdat dit slegs vir die geloofsoog sigbaar is.

Elisa ontvang egter die vermoë van God om die onsigbare nie net raak te kan sien nie, maar dit ook vir ander sigbaar te maak. Soos die keer wat Elisa vir Gehasi help om God raak te sien in die konflik met die Arameërs. Elisa het gebid: “Here, maak tog sy oë oop, dat hy kan sien!” En die Here het geantwoord en Gehasi se oë oopgemaak vir die berg rondom Elisa wat vol perde was, en strydwaens van vuur!

Dit is ook jou rol, Vian. Om mense se oë oop te maak dat hulle kan sien.

En dit was vir Elisa moontlik, want hy het naby hierdie God geleef, sodat mense later gedink het dat ook Elisa alomteenwoordig is, en selfs weet wat in die Aramese koning se slaapkamer gebeur!

Elisa het egter ook die Here se barmhartigheid geken wat hy illustreer met die ete wat hy vir die Arameërs in Samaria laat voorsien het, eerder as dat hy Israel se koning toe gelaat het om hulle dood te maak.

3. God soek volledige gehoorsaamheid, en niks minder nie

Elisa het egter ook sy kwota moeilike opdragte gehad.

Hy moes Gasael as koning van die Arameërs salf, eintlik in uitvoering van die opdrag van Elia, en vir Jehu as koning van Israel. Albei geweldenaars.

Toe Elisa die boodskap aan Gasael oordra dat hy koning sal word, het Elisa, die man van God, in trane uitgebars. Toe Gasael hom vra hoekom hy huil, het Elisa gesê:

“Omdat ek weet watter kwaad jy die Israeliete gaan aandoen. Hulle versterkte stede sal jy aan die brand steek, hulle jong manne gaan jy met die swaard vermoor, hulle kinders sal jy te pletter slaan en hulle swanger vroue sal jy oopsny.”

Met die salwing van Jehu het Elisa nie eers self gegaan om hom te salf nie, maar een van sy profete gestuur. En vir die profeet wat hy gestuur het om Jehu te salf, aangesê om so vinnig as moontlik homself daarna uit die weg te maak, want Jehu was ‘n wrede man.

En die verhaal wys vir ons hoe wreed. Jehu het soos ‘n besetene te kere gegaan in sy verwoesting van die vorige koningshuis, die huis van Agab en Isebel. Dit het die grusame uitwissing van 70 van sy nasate ingesluit. Weliswaar in uitvoering van die oordeel van God, maar met geen genade nie. Jehu het selfs die 42 kinders van die Joodse koning, Ahasia, uitgewis, al het die Here dit op geen manier van hom gevra nie. Hy het dus heeltemal oorboord gegaan. Geen wonder dat die latere profete dit veroordeel het, onder andere Hosea wat ‘n paar dekades as Elia later geleef het (Hos 1:4).

En al het Elisa dit als kon voorsien, het hy nogtans gedoen wat die Here van hom gevra het. Daarmee het Elisa geïllustreer dat die Here gehoorsaamheid vra, selfs al is dit hoe uitdagend. Ons is niks minder aan God verskuldig nie.

Op Elisa se sterfbed is daar ’n roerende ontmoeting met koning Joas van Samaria, waar Joas Elisa as die leier par excellence van Israel met trane geëer het: “My vader, my vader, strydwa van Israel en sy perde.” (2 Kon 13:14). Hy was soos ‘n een-man weermag van God vir Israel.

Mag jy ook geëer word vir jou nalatenskap in hierdie gemeente. Omdat jy gehoorsaam was, en jy die oë van mense oopgemaak het om God te sien.

Bevestiging

Chris van Wyk

Verwelkoming

Namens die sinode

Danie Mouton (e-pos)

Beste Vian, Natania en gesin 

Dit is ’n voorreg om jou, Natania en julle tweeling, Josh en Joah,  hier in die Oos-Kaapland te verwelkom!

Die Sinode van die NG Kerk in Oos-Kaapland bestaan uit 12 ringe en 103 gemeentes wat oor ‘n groot gebied strek, hoewel sekerlik nie naastenby nie so groot soos Namibië nie. Ons strek van Tsitsikamma in die Weste tot Maclear in die Ooste, van Port Elizabeth / Gqeberha tot by Colesberg en Aliwal-Noord. Sowat die helfte van ons gemeentes is in die twee stede en die ander helfte in landelike kontekste.

Die sinode se informele leuse is: “Ons is ‘n vriendekring wat saam groei”. Ons funksioneer as ‘n gemeenskap wat gemeenskaplike oortuigings en ‘n gemeenskaplike roepingsbesef kultiveer, eerder as om voorskriftelike besluite te neem. Ons definieer onsself meer in terme van onderlinge verhoudinge dan as ‘n formele struktuur.

Mag jou verblyf in Gqeberha en jou bediening as predikant in Somerstrand besonder geseënd wees. Ons gebed is dat julle as gesin goed wortel sal skiet en ook as gesin ‘n gelukkige en vervulde lewe onder ons sal hê. Mag julle die Here se heerlike seën op alle gebiede beleef. Mag julle ook groei ervaar, saam met ons.

Ek onderstreep graag vir jou 2 Timoteus 2:15: Lê jou daarop toe om jou voor God te stel as iemand wat die toets deurstaan het, as ‘n arbeider wat hom nie hoef te skaam nie, wat met die woord van die waarheid die reguit pad aandui.

In Christus,

Danie Mouton

Namens Sinode Oos-Kaapland

Ring

Pieter Nel

Leraars gee tekste

Al die leraars teenwoordig kan vorentoe kom en welkom sê met ‘n woord uit die Woord.

Kerkraad

Niekie Dorfling

Jongmense

Annemarie Barnard

Kinders

Ursula Kilian

Thania Botha – jou voorganger

Liewe Vian, Natania en jul twee pragtige seuntjies…

Ek is saam met die gemeente van Somerstrand dankbaar dat julle God se roepstem gehoor het om Port Elizabeth toe te kom. Mag julle die ekstra rye voetspore in die sand met strand-stappies raaksien en dit julle herinner dat Jesus langs julle loop soos met die Emmausgangers… en dat julle omring word deur mense met oop harte en hande wat saam met julle ‘n pad sal stap.

Chris is ‘n wonderlike kollega en sal jou die ruimte gee om jou gawes uit te leef, vir jou lekker koffie maak en selfs sy laaste bottel wyn uit die kas haal. Lynette is stil-stil vol wysheid! Julle kan op hulle ondersteuning en gebede reken.

Mag die kerkraad julle bemoedig, beskerm en bereid wees om julle leiding te volg en verandering te omhels.

Mag die gemeente julle gou laat tuis voel en julle vertrou.

Mag julle nie moeg word om van julself, jul gawes, jul tyd, jul gebede, jul liefde te gee nie… Lucas Maree sing: Dis die goeters wat jy weggee wat jou ryk maak… Mag God in elke behoefte van julle ryklik voorsien.

Baie seën en liefde,

Thania

Respons

Vian du Plessis

Slotlied

Lied 440:1-4 Die Here salf ons met sy Gees tot diens en heiligheid

Seën

Geselligheid

Sop en Sjerrie in die Ark