As God vandag aan jou verskyn en sê jy kan vra net wat jy wil, wat sal jy vra?  Eerlik nou.  Jy hoef vir niemand te sê nie.

Soos wat ons as kinders mekaar altyd herinner:  vra dat al jou versoeke waar sal word.

Maar Salomo… Salomo kan vir enige iets vra.  En hy vra vir ’n luisterende hart.  Interessant, hy vra nie vir iets heel nuut of vreemd nie.  Hy vra vir God iets wat hy nodig het vir die taak wat voor hom lê.  Hy het reeds die opdrag, is reeds besig hiermee.  Help my om dit wat u my gegee het om te doen, goed te doen.

Vandag is Hervormingsondag.  Ons gedenk jaarliks die tyd waarop God harte nuut oopgemaak het vir sy genade in Christus, soos ons dit leer ken uit die Bybel en ontvang deur geloof.  Dis ook ’n herinnering om met luisterende harte reformerend te leef:  nie verknog aan ou idees en maniere van doen nie, maar om aan te hou luister, altyd oop te wees vir die fluistering van die Gees, steeds bereid om te reformeer wanneer die Gees ons so lei.

Toetrede

Lied 162 U self het ons geroep, Heer

Votum

Ons eer U, Vader, as ons God

wat deur die Woord in ons wil werk.

Ons prys u Naam, besing u Seun.

U Gees maak van ons God se kerk.

Soos wat u Woord ons leer,

besing ons keer op keer,

met eerbied en ontsag,

die grootheid van u mag.

Sing: Soli Deo Gloria!

Seëngroet

Genade en vrede vir julle van God wat deur die eeue heen sy kerk in standhou en lei: Die Vader, die Seun en die Heilige Gees.

Lofsang

Lied 188 Kom dank nou almal God

Nagmaalformulier

Verootmoediging

Flam 189 Vul my hart, o Heer

Genadeverkondiging

Geloofsbelydenis

Vonkk 341 Sola Scriptura!

Tafelgebed

Nagmaal

Dankgebed en Epiklese

Koor

Lied 425 Kyk die Heer het opgestaan!

Skriflesing

1 Konings 3 uit die Bybel Direkte Vertaling

Preek

Wat sou jy vra?

As God vandag aan jou verskyn en sê jy kan vra net wat jy wil, wat sal jy vra?  Eerlik nou.  Jy hoef vir niemand te sê nie.

Die verhaal word vertel van die Engel wat in die middel van die maandelikse Kerkraadsvergadering aan die dominee verskyn en sê: “Omdat jy sulke onselfsugtige, voorbeeldige diens lewer,  kan jy een ding kies:  wysheid, rykdom of skoonheid.” “Gee vir my wysheid,” antwoord die dominee sonder huiwering.  “Dan is dit so,” antwoord die Engel.  Almal kyk na die dominee, wat sit met ’n ligte stralekrans om die kop.  “Wel,” sê die kerkraadsvoorsitter,  “sê iets briljant!” Die dominee staan op en sê met die wysheid van Salomo:  “Ek moes die geld gevat het.”

Of, soos wat ons as kinders mekaar altyd herinner:  vra dat al jou versoeke waar sal word.

Maar Salomo… Salomo kan vir enige iets vra.  En hy vra vir ’n luisterende hart.  Interessant, hy vra nie vir iets heel nuut of vreemd nie.  Hy vra vir God iets wat hy nodig het vir die taak wat voor hom lê.  Hy het reeds die opdrag, is reeds besig hiermee.  Help my om dit wat u my gegee het om te doen, goed te doen.

Luisterende hart

’n Luisterende hart.

Die woord wat vertaal word met “luister” (in die 1983-vertaling word dit vertaal met “gehoorsaamheid”, in die 1953-vertaling met “opmerksaam”) is “shama” שָׁמַע, letterlik om te hoor, te luister – en luister hier op die manier wat jou ma luister gebruik:  nie net om te hoor nie, maar ook doen.

Hy vra nie vir ’n kop wat luister nie, maar ’n hart wat luister.  Salomo vra dus nie in die eerste plek vir intellektuele begrip nie, maar vir ’n hart wat na God luister.

Hy is eintlik besig om homself oor te gee aan God, om te vra dat sy hele wese, sy hart – in lyn sal wees met God.

Hy vra vir die vermoë om te doen wat Jesus gesê het, toe Jesus die wet saamgevat het (Matteus 22:37):

“ ‘Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel’ en met jou hele verstand.

Hy vra vir God wat ons gemeente se roeping verwoord:  “Luister / Leef.”

Dit is waarna ons almal kan – en ek glo wil – streef: ’n luisterende hart.  Om werklik oorgegee aan God te leef.

Dit beteken dat ons die hele tyd verbind – “connected” – aan God sal wees, regtig gesinkroniseer met God sal leef.  So fyn ingestel op God en die fluistering van die Gees, dat dit ons vorm.  Ons optrede, maar ook ons hart, ons gesindheid.

’n Luisterende hart is soos ’n radio wat die hele tyd aan is – of oorfone wat die hele tyd ingeprop is, om aan te sluit by die beeld op die skerm.  In baie mense se huise is die radio heeldag aan.  Dalk is jy nie eers doelbewus besig om te luister nie, maar dis heeltyd in die agtergrond, jou onderbewussyn is heeltyd besig om te luister.

Hoe kan ons dit doen?

1. Vra vir God! Soos Salomo.
2. Deur doelbewus ingeprop te wees by die stem van God. Dis waaroor geestelike dissiplines gaan.  Kerk toe kom is een daarvan.  Om ’n Kleingroep by te woon, saam met ander gelowiges, is beslis ook een, wat ons te min beklemtoon.  Om saam te luister na God se stem, is eintlik nie onderhandelbaar nie.  Maar ook op eie.  Dis meer as bloot Bybelstudie, om die Bybel net te bestudeer.  Dit is luister na God.  Dit gaan oor luisterende lees (waaroor ons al baie gepraat het – formatief / informatief lees)

Formatief ♥       Lees met hart om te ontvang ♥       Luister ♥       Transformasie ♥       Verhouding: om  iemand te ken ♥       Broos ♥       Being ♥       Verhouding – Die Bybel is die stem van God.

Informatief q Lees met verstand om te begryp q Verstaan q Inligting q Versamel kennis q Beheer q Doing q Funksioneel – Bybel is hulpmiddel

Ook gebed is deel hiervan, maar spesifiek gebed as luister. Stilte, wag op God.

Dit is ook die voorbeeld wat ons by Jesus gesien het, wat gereeld eenkant gegaan het, na sy Vader gaan luister het.

Hoe lyk ’n hart wat luister

En direk hierna sien ons hoe Salomo se luisterende hart lyk – hoe dit prakties gestalte kry in sy koningskap.

Dis ’n baie komplekse storie, waaroor ’n mens baie dinge kan sê.  Een ding wat my met die lees hiervan opgeval het:  hierdie vroue word spesifiek prostitute genoem.  In populêre geheue het hierdie beskrywing verlore gegaan.  As ons aan hulle dink, is hulle net twee vroue.  Twee ma’s.  Maar ons vergeet hulle is prostitute.  Dalk omdat ons die verhaal uit kinderbybels onthou?  Maar die teks ag dit nodig om te spesifiseer dat hulle prostitute was.

Daar is baie spekulasie oor moontlike redes waarom dit so gespesifiseer word.  Maar ek wil een ding uitlig oor hierdie ongemaklike verhaal van prostitute wat na die koning met ’n luisterende hart kom – juis die feit dat hulle prostitute was.

Die deurslag van die luisterende hart, het te doen met die posisie van prostitute in die tyd van die Ou Testament.   Hulle was waarskynlik slawe. Selfs as hulle nie slawe was, dis nie ’n werk wat ’n vrou gekies het nie.  Maar vroue in daardie tyd het nie veel opsies gehad nie:  of jy het ’n man wat jou versorg (’n pa of eggenoot) – of jy doen wat jy moet doen om te oorleef.  Hierdie vroue was dus in alle waarskynlikheid desperaat, arm.

Hulle is heel, heel onderaan die sosiale leer.  Hulle verteenwoordig die mense wat regtig geen heenkome het nie, regtig geen toegang tot die middele van reg en geregtigheid nie.  Dis die mense wat in die  samelewing die meeste uitgelewer is.  Die mense wat nie raakgesien word nie – selfs vandag nog nie, want ons populêre geheue vergeet dat hulle prostitute was.

En hulle is die eerste mense wat voor die koning verskyn nadat hy ’n luisterende hart ontvang.

Want sien, saam met “Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel en met jou hele verstand.”Kom die woorde:

‘Jy moet jou naaste liefhê soos jouself.’  (Matt. 22:39)

’n Hart wat na God luister, sal altyd ’n hart wees wat ook na mense luister.  Dit sal altyd ’n hart wees wat na buitentoe kyk, wat die mense raaksien wat voorheen onsigbaar is.  En wat sag klop, juis vir daardie mense.

Die interessant storie word van die woestynvaders/moeders vertel:  Hulle is in die woestyn in om God te soek.  Juis die ontmoeting met God het hulle dan teruggedryf na mense.  Want wanneer jy die hart van God sien, sien jy daarin liefde vir mense, ’n hart vir die nood van mense.  Daarom keer jy terug na mense, om daardie liefde te deel.

Wanneer jy God vra vir ’n hart wat luister, kan jy maar gereed wees vir ’n hart oopgaan vir ander.  Onverwagse mense.  Mense wat voorheen vir jou onsigbaar was.  Dalk voorheen jou vyande was.  God vra ons om juis vir hulle ’n sagte hart te hê.

God in die regte lewe

Maar dis ook so dat hierdie storie vol ongemak en kompleksiteite is.  “Ambiguities and complexities”, sê die een kommentaar na die ander.  Die verhaal begin deur vir ons te sê dat Salomo ’n alliansie sluit met die Egiptenare.  Die Egiptenare! Die einste mense van wie God die volk bevry het.  Hy bring die Egiptenare in hulle midde in.  Die eerste saad van sy eventuele ondergang.

Hy is besig om te offer op die hoogtes – plekke met nou verbintenisse aan afgode, waar God reeds gesê het die volk nie meer moet aanbid nie.

En sy regspreek teenoor twee desperate, hartseer vroue wil nie die soeklig té naby hê nie.

Maar dis juis HIER waar God opdaag.  Waar Salomo besig is om offers te bring op die hoogtes.  In die onopgeloste spanning in die teks.  In die gemors van die lewe.  Dit is waar God opdaag, waar God werk.  Dit is waar God vir ons ’n luisterende hart gee.

God breek in die realiteit van die lewe in – ’n lewe wat op geen manier eenvoudig of ongekompliseerd is nie.

Dis juis hier waar ons ’n luisterende hart nodig het!  En dis hier waar ons ’n luisterende hart kan ontvang.

Dit is deel van die krag van die boodskap van die reformasie.  In die aangrypende boodskap dat ons God vind in die Bybel, wat ook die kompleksiteite en spanninge van die lewe reflekteer.  Dat God in hierdie morsige omstandighede vir ons in Christus genade gee, dat God vir ons geloof gee.

En dat Reformasie ’n voortgaande proses is.  Dat dit ’n luisterende hart is wat die hele tyd terugtree en evalueer, her-evalueer, soek en luister.

Om gereformeerd te wees, is om ’n luisterende hart te hê, voortdurend oop om nuut verras te word deur die werk van die Gees.

Kom ons maak soos Salomo, daar in sy droom by Gibeon en ons vra vir God vir ’n luisterende hart.

Om die Here ons God liefhê met ons hele hart en met ons hele siel en met ons hele verstand. En ons naaste soos onsself.  (Matt. 22:39)

Gebed

Dankoffer

Vonkk 316 Koor  Die Here is voor jou (Seënbede)

Slotsang

Vonkk 347 vv 1-3 Heer, U Kerk oor al die eeue

Seën

Die Here is voor jou, met sy lig op jou pad.

Met sy hand wil Hy jou veilig lei.

Die Here is langs jou; Hy wil jou beskerm.

Hy wil jou in sy Vaderhand hou.

Die Here is om jou, Hy wil jou graag seën

met al sy goedheid en guns.

Die Here is onder jou as jy mag val,

sy liefde sal jou altyd dra.

Deur sy Heilige Gees is Hy by jou

en sal Hy jou krag wees

en jou hulp tot in ewigheid.

Respons

Vonkk 347 v 3 drie laaste reëls