Psalm 72 | Preek | Nuwejaarsdag 2017

Terwyl die Psalm vandag so praat van die koning, het ek vir julle die foto gebring:  Prins William en Kate, die Hertogin van Cambridge, se Kerskaartjie, met Prins George en Prinses Charlotte.  Maar die wen-koninklike-Kerskaartjie van die jaar is sekerlik die een van Monaco se Prins Albert met ons eie Prinses Charlene, Prins Jacques en Prinses Gabriella.

Kerskaartjies ten spyt, oor die algemeen was 2016 nie ’n goeie jaar vir leiers nie.  Almal het aanvanklik gedink dis ’n grap, maar Trump is een van die dae amptelik die president van die VSA.  Ons eie president word dikwels ’n grap van gemaak, maar as jy terugkyk oor die jaar, dink ’n mens aan beelde soos jong meisies met papiere wat sê: #rememberkwezi, of aan die Guptas.

En vandag begin ons 2017 met Psalm 72.

Verwelkoming & afk

Toetrede

Lied 370: 1 en4 Eng’le uit die hoogste hemel (staan) Engels

Votum

Johannes 1:5, 14

5  Die lig skyn in die duisternis, die duisternis kon dit nie uitdoof nie.

14  Die Woord het mens geword en onder ons kom woon. Ons het sy heerlikheid gesien, die heerlikheid wat Hy as die enigste Seun van die Vader het, vol genade en waarheid.

Seëngroet

Jesaja 60:1-3

1  Kom, Jerusalem, laat skyn jou lig! Vir jou het die lig gekom, die magtige teenwoordigheid van die Here het vir jou lig gebring. 2  Daar is donkerte oor die aarde, duisternis oor die nasies, maar oor jou gee die Here lig, oor jou verskyn sy magtige teenwoordigheid. 3  Nasies kom na jou lig toe en konings na die glans van die nuwe dag wat vir jou aangebreek het.

Lofsang

Vonkk 68 Ere Aan God, Bring Hom Die Eer! (Staan) Engels

Refleksie

• Dink aan 3 woorde – of ’n beeld – wat 2016 beskryf?
• Hoe sal jou vriende/familie jou 2016 beskryf?
• Hoe is jy vandag anders as verlede jaar hierdie tyd?
• Watter genade grace het God in 2016 vir jou gegee?

Lied 563 v 2 en 3 Aan U, o God, my dankgesange (sit)

Gebed

Skriflesing

Psalm 72:1-7, 10-14

Preek

Terwyl die Psalm vandag so praat van die koning, het ek vir julle die foto gebring:  Prins William en Kate, die Hertogin van Cambridge, se Kerskaartjie, met Prins George en Prinses Charlotte.  Maar die wen-koninklike-Kerskaartjie van die jaar is sekerlik die een van Monaco se Prins Albert met ons eie Prinses Charlene, Prins Jacques en Prinses Gabriella.

Kerskaartjies ten spyt, oor die algemeen was 2016 nie ’n goeie jaar vir leiers nie.  Almal het aanvanklik gedink dis ’n grap, maar Trump is een van die dae amptelik die president van die VSA.  Ons eie president word dikwels ’n grap van gemaak, maar as jy terugkyk oor die jaar, dink ’n mens aan beelde soos jong meisies met papiere wat sê: #rememberkwezi, of aan die Guptas.

Hierdie laaste week was facebook vol grappies wat sê “asseblief laat 2016 net eindig.” Ek self het einde verlede jaar gepraat oor hoe ek genoeg gehad het van 2016.

Psalm 72

En vandag begin ons 2017 met Psalm 72.  Dis ’n vreemde soort Psalm, wat waarskynlik gelees is met ‘n nuwe monarg se troonbestyging.  Maar vandag sal dit nie maklik een van ons gunsteling Psalms wees nie.

Hierdie Psalm voel so bietjie… durf ek dit sê…?  Polities!  Want sien, maak nie saak wat die SABC sê oor die evangelie nie, die evangelie ís polities.  Die evangelie het alles met ons daaglikse lewens te doen.  Nie net vir hier in die kerkgebou of in ons huise nie.  Ons God regeer in elke aspek van die lewe – inderdaad hier, in huise, maar ook by werk, die plaaslike regering, nasionale regering, internasionaal.

Psalm 72 is ’n gebed wat God vra die om koning te leer om te regeer soos God wil.  Maar daardie wil word ook duidelik uitgespel: die Koning se taak – as verteenwoordiger van God op aarde – is reg en geregtigheid.

Dit word selfs nog meer spesifiek uitgespel:

• Sorg dat reg geskied aan verdruktes (vv 2, 4, 12, 14)
• Aan armes (4, 12, 13)
• En swakkes en behoeftiges (v13).

Die taak van die koning – van leiers – is om om te sien na onderdruktes en randfigure.  Sodat daar vir almal vrede – shalom – kan wees.  Hierdie vrede is meer as bloot die afwesigheid van konflik.  Dit is ’n omvattende vrede, van saamleef in harmonie, sodat ons almal kan floreer.

Hierdie Psalm beskryf die wêreld – die regering – waarvan ons só min gesien het in 2016.  Daarom is dit ’n gebed vir die wêreld soos dit veronderstel is om te wees.  Soos wat God van die begin af daarmee bedoel het, soos wat Jesus kom vestig het toe die Koninkryk van God in ’n stal in Betlehem naby gekom het.

Koning, Priester, Profeet

Interessant van die openbare lewe in die Ou Testamentiese tyd, is dat die Koning nooit alleen regeer het nie.  Die amp van koning is altyd saam met die amp van priester en profeet.  Waar dit die koning se taak is om te sorg vir vrede deur om te sien na randfigure, is dit die Priester se taak om by God in te tree vir die koning en die volk.  Die Profeet se taak is om die koning se aandag te vestig op randfigure, op onreg en onderdrukking – sodat die koning kan sorg reg geskied.

Nou vanjaar vier ons 500 jaar van Reformasie.  Een van ons gereformeerde vaders, Calvyn, het baie aandag daarop gevestig dat ELKE gelowige – man, vrou, oud, jonk – profeet, priester en koning is, die sogenaamde drievoudige bediening.  Brueggemann praat van hierdie drievoudige bediening as liturgie, profetiese uitsprake en direkte politieke optrede.

Dit beteken elkeen van ons – ek, maar ook jy – is ’n priester.  As priesters is dit ons taak om te bid vir alle leiers:  in die kerk, onderwysers, die regering.  Dis ook ons taak om in te tree vir ander.  Daarom is voorbidding so ‘n belangrike taak vir gelowiges. Ons bid vir die Midde-Ooste.

Want gebed maak saak. Gebed verander dinge. Dit verander die kerk.  Verander die wêreld.  Verander ons.  Karl Barth het gesê:  Om jou hande saam te vou in gebed, is die begin van ’n opstand teen die wêreld se onreg.

Ons is priesters, maar ons is ook, elkeen van ons, profete.  Jy wat vanoggend hier sit, is ’n profeet.  Ons leef ongelukkig dikwels met hierdie massiewe misleiding dat profesie is om die toekoms te voorspel.  Dis waarsêery en die Bybel wys dit duidelik af.  Profesie is om God se woord te verkondig, in konteks van drievoudige amp:  om onreg raak te sien en uit te wys.  Dis hoekom dit deel van kerk se taak is om die regering tot  verantwoording te roep.  Dis hoekom die evangelie polities is.  Dis hoekom ons hier praat oor M.I.V. & Vigs, seksuele geweld, rassisme,  armoede, ens.

Maar elkeen van ons is ook geroep om ’n koning te wees – ’n verteenwoordiger van God op aarde, wat meewerk tot die koms van die koninkryk van God op aarde, hier en nou.  Dit beteken dat ons ook beywer vir vrede.  Ons bid, wys onreg uit, maar ons versorg ook armes , beywer ons vir reg en geregtigheid, veral vir onderdruktes.

Jesus

Ek het aan die begin gesê ons vier vandag (soortvan) Epifaniefees.  Epifanie is die woord wat gebruik was vir ‘n amptelike staatsbesoek, wanneer die koning homself wil bekendstel aan die mense.  Dit beteken letterlik “verskyning” of bekendstelling”.  Met Kersfees het ons gevier dat God verskyn het, dat God Godself aan ons bekend gestel het as ‘n baba in ’n krip.  En die kind in die krip is die koning van die mensdom.  Wyses uit die ooste herken dit.  Daar kom ’n tyd wanneer elke knie sal buig en elkeen sal erken dat Jesus die Koning is.

En Jesus was ’n priester wat vir sy dissipels gebid het – en steeds vir sy volgelinge intree by God.

Jesus was ook ’n profeet wat sosiale ongeregtigheid aangespreek het en uitgereik het na randfigure en onderdruktes.

Jesus was ’n koning wat hom ontferm het oor siekes en swakkes, wat sy lewe geoffer het vir die wêreld.  Die kind in die krip eindig aan die kruis, met ’n bordjie bo sy kop wat aankondig:  “Die Koning van die Jode”.

God se koninkryk hét aangebreek, maak nie saak hoe 2016 gelyk het en hoeveel die duisternis ander probeer sê het nie.

2017

En dan staan ons nou hier aan die begin van 2017.  Dit is so dat daar in 2016 baie tekens van donkerte was, dat liefdeloosheid – op mikro en makro vlak – lyk asof dit toeneem.  Maar dit is juis daarom dat dit saak maak en dat ons mekaar herinner:  Jesus is Koning.  Hy regeer.

En hy het ons aangestel om as sy verteenwoordigers profete, priesters en konings te wees.  Wat ons hier in die kerk doen, maak saak.  Wat ons by die huis doen,  maak saak.  Maar hoe die armes hanteer word, randfigure en onderdruktes, maak ook saak.

Ons kan moedeloos wees oor al die onreg en haat, of ons kan na God kyk en onthou dat ons Kersfees gevier het.  Dat Jesus Koning is.  En ons  daarom as profete, priesters en konings beywer vir vrede – omvattende harmonie en liefde waarin elkeen kan floreer.

Wat gaan jy met 2017 doen?  Gaan jy jou bes doen om net gewoon te oorleef?  Of gaan jy rustig voortgaan om op jou eie lewe te fokus en die goeie in die lewe te geniet?  Of gaan jy reageer op die roepstem van God, intree vir ’n wêreld in pyn, opstaan teen onreg en uitreik na die armes en onderdruktes?

Dit is wat gaan bepaal of 2017 ’n goeie of ’n slegte jaar gaan wees.  Nie wie doodgaan of wie watter land regeer of waar daar oorlog is nie…  Maar hoe jy gaan reageer op die roepstem van God,  hoe jy as Christen gaan leef, in hierdie wêreld, as agent van God se vrede… of nie.

World Vision

World Vision International is ‘n wêreldwye Christelike organisasie wat hulpverlening, ontwikkeling en bewusmaking ten bate van kinders, vroue, families en gemeenskappe onderneem. Aangesien dit onbeskaamd Christelik is, lewer World Vision dienste aan alle mense, ongeag godsdiens, ras, etnisiteit of geslag.

Die ontstaan van World Vision het te doen met ‘n besoek van dominee Robert Pierce in 1947 aan China. Daar het hy ‘n onderwyseres, Tena Hoelkedoer, ontmoet wat hom voorgestel het aan ‘n vernielde en verlate kind, White Jade. Tena was nie in staat om self vir die kind te sorg nie, en het Pierce gevra: “Wat gaan jy doen om haar lot te versag?” Ds. Pierce het die onderwyseres sy laaste vyfdollarnoot gegee, en onderneem om van nou af elke maand vyf dollar te stuur om die onderwyseres te help om White Jade te versorg.

Die ontmoeting was ‘n keerpunt vir Pierce. Hy het begin om ‘n organisasie te bou wat die wêreld se kinders sou help. Drie jaar later, in 1950, is World Vision International gebore. Die eerste program om kinders op groot skaal te borg het nog drie jaar later begin as Christelike reaksie op die nood van honderdduisende weeskinders aan die einde van die Koreaanse oorlog.

Sedertdien het die werk uitgebrei om alle kontinente in te sluit. Vanaf die 1970’s is die verlening van noodhulp aangevul met ‘n ontwikkelingsmodel wat die oorsprong van armoede aanspreek. Gemeenskappe se behoefte aan water, sanitasie, opleiding, gesondheid, leierskapsontwikkeling en die skep van inkomste word ook hanteer.

Vanaf die 21ste eeu fokus die organisasie ook daarop om die belange van kinders, veral die oorlewing van kinders, voorop te stel. Kinderarbeid, die rol van kinders in gewapende konflikte en die seksuele uitbuiting van kinders en vroue word sterk aangespreek. Vandag werk meer as 40,000 mense (sommige vrywillig of deeltyds) vir die organisasie. Dit bevorder geregtigheid in byna 100 lande van die wêreld, en verleen hulp aan mense in nood.

Dit het alles begin by twee mense wat ‘n vernielde kind raakgesien het. Hulle wou reg aan die kind laat geskied, en vir haar ‘n geleentheid gee, Hulle het die bietjie wat hulle gehad het, die een vyf dollar per maand en die ander een tyd en aandag, bymekaar gesit.

Dit het begin omdat hulle nood kon sien met die oë van Christus, en omdat hulle gehandel het. ‘n eenvoudige daad aan een van die swakstes on onbelangrikstes onder mense, het ‘n wêreldwye effek gehad, tot vandag toe.

Wat gaan jy in 2017 doen?

Gebed

• Wense vir 2017
• Roeping vir 2017 – wat vra God van jou?
• Leiers
• Droogte

Dankoffer

Slotlied

Vonkk 260 vv 1 en 3 Ons besing u grootheid, Vader (staan) engels

Seën

Seën van St Francis van Assissi

Mag die Here jou seën met ongemak oor maklike antwoorde, halwe waarhede en oppervlakkige verhoudings, sodat jy uit die diepte van jou hart kan leef.

Mag die Here jou seën met woede oor onreg, onderdrukking en die uitbuiting van mense, sodat jy kan werk vir geregtigheid, vryheid en vrede.

Mag die Here jou seën met trane om te stort vir mense wat pyn, verwerping, honger en oorlog ervaar, sodat jy ’n hand kan uitreik en hulle pyn in blydskap kan verander.

En mag God jou seën met genoeg dwaasheid om te glo dat jy ’n verskil kan maak in hierdie wêreld, sodat jy dinge sal kan doen wat ander mense dink nie gedoen kan word nie.

Amen.

Respons

Lied 269 vv 1 en 3 God bly met ons engels