Joh 8 – Laat Jesus deur jou liefhê
Die hawelose verhaal van meer sondaars as net die een in die middel, nooi ons om na te dink sonde, oordeel en liefde.
GOD NOOI ONS UIT EN ONS KOM TOT RUS
Verwelkoming en Afkondigings
Toetrede
Vonkk 85 (Ps. 8) Koor sing psalmverse, gemeente sing keervers (sit)
Votum
Ps 8
Seëngroet
Lofsang
Lied 530 Praat ek mense, eng’le tale (staan) – orrel
Lied 168 Heilige Jesus (staan) – begeleidingsgroep
Flam 22 Ek soek U o God (sit) – begeleidingsgroep
GOD PRAAT MET ONS EN ONS LUISTER
Gebed
Inleiding
(Uit Avonture van Bomani Meerkat en ander Stories)
Brug
Lied 526 Waar daar liefde is (sit) – orrel
Skriflesing
Johannes 8:3-11
Preek
Die hawelose storie
Besondere verhaal,
almal goed bekend –
hoewel waarskynlik verskillende goed daaruit haal,
met verskillende karakters identifiseer.
Maar as bekend is met geskiedenis van ontstaan Bybel soos vandag het,
ook vreemde storie.
Letterlik hawelose storie.
Geleerdes stem saam
hierdie storie
nie oorspronklik deel van evangelie Johannes.
Is nie in vroegste bestaande manuskripte.
Taal, styl, teologie is meer Lukas s’n as Johannes.
Onderbreek narratief
In latere manuskripte op verskillende plekke in Johannes,
selfs een keer in Lukas.
Maar saam met konsensus dat nie op oorsponklike plek in Bybel,
ook konsensus dat wel een van oudste tradisies rondom Jesus –
m.a.w. niemand betwyfel egtheid van verhaal –
was deel al van mondelingse oorlewerings oor Jesus,
voordat enige iets neergeskryf.
So hoekom dan,
as van vroegste verhale,
hierdie storie so gesukkel plek te kry?
Waarskynlike rede
is gewoon omdat kerk hierdie storie probeer onderdruk het!
Was vir hulle verleentheid.
Gemak waarmee Jesus owerspelige vrou vergewe,
vroeë kerk se eie swaar strawwe ondermyn.
Sê-nou, spekuleer van die vroeë kerkvaders,
Christenvroue sien hierdie as bemoediging om onkuise lewens te leef.
Maar ten spyte van ongemak,
verleentheid,
pogings storie te onderdruk,
het dit bly voortleef.
Want dis juis die Jesus wat ons hier leer ken
wat ons aan die hart gryp.
Hier wat sien dat Jesus mag het om sonde te vergewe.
Hier wat aangrypende balans tussen genade en geregtigheid beleef.
Al die sondaars
Kerk se obsessie sg seksuele sondes,
ongelukkig dikwels gemaak –
maak steeds –
dat nie al sondaars in verhaal raaksien,
nie sien hoe hier eintlik twee parallelle stories afspeel.
Twee keer buk Jesus
Twee keer skryf hy in die grond
wanneer Jesus praat,
twee gespreksvennote –
spreek albei se sonde aan.
So kom kyk gou weer na hierdie verhaal –
met ongemak en al.
Hier bring groep skrifgeleerdes en Fariseërs vir Jesus vrou
owerspel “betrap”,
sê wet van Moses beveel sulke vroue stenig.
Wat is verkeerd met hierdie prentjie?
Wel, jy kort twee mense om owerspel te pleeg,
nie waar nie?
En wet van Moses sê
Leviticus 20:10 (AFR1983)
10“Iemand wat egbreuk pleeg met die vrou van ’n medeburger,
moet doodgemaak word.
Dit geld vir die man en ook vir die vrou wat egbreuk pleeg.
Plus,
wet sê twee getuies.
Waar getuies?
Kom sê daar is twee getuies –
hulle lyk immers baie oortuig van saak –
dan lyk hierdie storie effens anders.
Want getuies moes daar wees,
moes sonde fisies sien gebeur.
So as getuies was –
en hulle bring nie man met wie egbreuk gepleeg –
hy dalk een van getuies? –
dan het hierdie mense vir haar ’n strik gestel!
Was dit beplan!
Teks sê boonop hulle wou vir Jesus uitlok,
sodat hulle iets kon kry waaroor hulle Hom kon aankla.
Jesus skryf in die sand
En Jesus?
Wat doen Jesus wanneer hulle hierdie vrou –
op heterdaad betrap –
vir hom bring?
Hy buk.
Skryf in die sand.
Weet nie wat Jesus geskryf.
Daardie woorde in sand objek van eeue lange teologiese spekulasie.
Hoewel, iemand vertel in Bybelstudiegroep
iemand gesê weet presies wat Jesus geskryf het:
“It takes two!”
Maar die teologiese spekulasie is wyd eenlopend:
hy het sommer net gedoodle,
Jesus het probeer tyd maak om te dink
Ander: sondes van aanklaers
Uittreksels uit Skrif.
Hierdie enigste plek NT Jesus skryf.
En pogings probeer uitvind wat geskryf,
tekenend verleentheid met storie.
Ontevrede met storie soos is,
Jesus sommerso vergewe –
moet ander sleutel wees.
As net kan uitvind wat geskryf,
dán sal verstaan.
Maar mis een belangrike punt:
aksies praat harder as woorde.
Jesus buk.
Verwyder self fisies uit gesprek.
Sigbare teken dat self losmaak van aanklaers –
disengage.
Tree fisies uit kring van spotters.
Iemand sê mooi:
Jesus bends down
to break the spell of unanimity generated among the crowd of men
all of whom stand up, as one, before him.
He physically distinguishes his position from theirs.
Hy weier nie alleen om saam met die aanklaers te staan nie,
hy verlaag homself,
onbesmet deur hul wraaksugtigheid en oordeel.
Maar hulle hou aan.
En DAN sê Jesus:
“Laat die een van julle wat ’n skoon gewete het,
eerste ’n klip op haar gooi.”
En dan buk hy weer,
skryf vêrder in die grond.
Hy ontwapen letterlik die skare.
Hy weier om sonde te rangskik van erger na minder erg.
Hy lig nie seksuele sonde uit as erger as die sonde van oordeel nie.
En hy verander die skare
in individue,
help hulle om na binne te kyk,
om hul eie sonde raak te sien.
Waar hulle as ’n ongedifferensieerde skare op die toneel verskyn,
loop hulle – een vir een.
Individue wat ontwapen is,
wie se optrede verander is
deur die selfkennis
wat kom uit ’n ontmoeting met die Woord.
Kan ek dit weer sê:
hul ontmoeting met Jesus
lei tot insig in hulleself
lei tot verandering in hul gedrag.
En wie oorbly
is Jesus
en die vrou.
Weer staan Jesus op.
Die slag praat hy met die vrou.
Interessant die parallelle manier waarop Jesus owerspelige vrou
en godsdienstige leiers hanteer.
Behandel hulle as gelykes:
mense wat met hul sonde voor hom staan –
mense wat hy vrymaak van hul sonde.
Jesus nooi albei
om hul ou maniere te laat staan
en op ’n nuwe manier te leef.
Hierdie verhaal is goeie nuus
vir die van ons wie se lewens ontsier word
deur ’n veroordelende gees,
en ook vir die van ons
wie se lewens ontsuur word deur meer voor die hand liggende sondes.
Maak nie saak wat die sonde
Jesus kan ons vrymaak daarvan.
Laat Jesus deur jou leef
Wat ons dan bring by tema reeks:
Laat Jesus deur jou leef
en tema vandag:
Laat Jesus deur jou liefhê.
Natuurlik is daar baie Christene
sukkel met voor die hand liggende sondes,
seksuele sondes soos mensehandel in vorm van pornografie of
prostitute besoek, egbreek,
Maar méér Christene
wat hulle verlustig in ander se sondes –
veral seksuele “sondes”.
Sodanig dat selfs goed wat nié sonde is,
wil veroordeel –
slagoffers skuldig aan eie pyn
of lang vergaderings om te besluit of ander se gedrag wel sonde is
– of nie.
dalk laat dit ons beter voel oor onsself –
as ons kan dink ander is méér sondig as ons.
Maar oordeel vernietig gemeenskap.
Dit vernietig die een wat oordeel
én die een wat veroordeel word.
Oordeel is die brandstof op die vuur van
rassisme
seksisme
nie omsien na armes.
Om ander te oordeel
net so ernstige sonde
as enige ander.
So hoe word ons bevry daarvan?
Hoe kan ons regkry om sondaars lief te hê?
Selfkennis
In eerste plek deur te leer
om raak te sien
dat ons self sondaar is.
Om die realiteit ernstig op te neem
dat ons almal
vreeslike goed doen
en in staat is daartoe om selfs nog erger te doen.
1 John 1:8 (AFR1983)
8As ons beweer dat ons nie sonde het nie,
bedrieg ons onsself
en is die waarheid nie in ons nie.
Om onsself as sondaars te herken
genees ons veroordelende harte
en stel ons in staat om ander lief te hê,
dalk selfs ook om onsself lief te hê.
Ons almal deel die menslike worsteling met sonde –
ons is in dieselfde bootjie.
Ons is almal ewe afhanklik van God se genade.
Genade
Dis tweede manier waarop ons vrykom van veroordelende gees:
te onthou dat Jesus vir ons gesê het
dat hy ons nie veroordeel nie,
dat hy ons vrygemaak het
sondes vergewe het.
1 John 1:9 (AFR1983)
9Maar as ons ons sondes bely—
Hy is getrou en regverdig,
Hy vergewe ons ons sondes
en reinig ons van alle ongeregtigheid.
Dit is wie ons is:
vergewe
vrygemaak
skoon gewas
Dit is die realiteit waaruit ons lewe –
genade.
En dit is die realiteit wat ons in staat stel om ander lief te hê –
om mede-sondaars lief te hê,
om onveroordeelend te leef.
Storie begin vertel –
seuntjie besef eie identiteit
in staat gestel lief te hê,
selfs wanneer ander verkeerd teenoor hom optree.
Dit is wat beteken
Jesus deur jou te laat leef.
GOD STUUR ONS OM TE LEEF
Gebed Opvoeding en Onderwys
Dankoffer
Koor: Dank aan die Heer (Musiek: G.F. Handel)
Slotsang
Lied 332 God se liefde so oneindig (staan)
Seën
Respons
Vonkk 144 Vrede van God Koor v1, gemeente v2 en 3
Laat Jesus deur jou leef, Laat Jesus deur jou Liefhê, preek, Rethie van Niekerk