Jes 63 – Son 13 Sept 09 – As God ver is

Verwelkoming
Afkondigings
Toetrede Lied 153 Koor verse 1&2, Gemeente vers 3 (sit)
Gebed vir die Kerk –
Dowes:
Ons Hemelse Vader
Ons bid voor U
Dankie dankie vir alles wat U vir ons gedoen het
Ons NID bid vir die gemeente
sodat hulle kan ryklik seen deur God die Vader
Here, Ons bid ook vir leiers
lidmate wat deur die Here dien
sodat hulle vol vreugde kan vind,
sodat hulle kan versprei
God se woord
in die naam van Jesus Christus alleen.
Amen
Seëngroet

Dankoffer as aanbidding Koor:  Ons vind ons krag in die Here

Aanroeping 
Fokus vanoggend afwesigheid van God,
wanneer God ver
Baie daarvan in Bybel,
veral Psalms,
daarom nie tradisionele lofsang,
aanroeping.
As tans voel God ver,
kry situasie in gedagte,
maak roeplied tot God:
Ps 143 (staan)
Ps 44 (gemeente en koor) (sit)

Gebed
 
Kindertyd
Video – baie moeilike oefening, hard konsentreer.
Eers:  wie beter, seuns of meisies?
Seuns en meisies verskil,
een groepe beter oefening as ander.
Mense in swart hemde en wit hemde,
bal heen-en-weer gooi.
Tel hoeveel keer mense in wit hemde bal heen-en-weer gooi.
Nie weggee terwyl kyk!
Moeilik!
Wie gaan beste – seuns of meisies?
Grootmense ook!
(Onthou nie weggee!)
Tel:  hoeveel keer mense in wit hemde bal heen-en-weer gooi.

Iets interessant gesien?

Hou van stories uit Ou Testament,
God praat brandende bos,
see oop kloof.
Julle ook soms spyt God nie meer so praat?

Ken storie van Samuel?
Slaap, hoor stem,
dink Eli,
gaan vra,
sê nee – drie keer,
Eli besef God.
Vierde keer Samuel antwoord.

Soms God tog daar,
praat met ons,
maar ons sien nie raak,
want besig ander goed te kyk –
soos netnou vir mense wit hemde kyk,
dalk nie gorilla gesien.

Kan op verkeerde plek kyk, vir verkeerde goed,
dan nie vir God hoor praat.

Hoe praat God?
Uit Bybel,
ander gelowiges,
As lees, vra help dink:  wat sê God vandag?
In Kerk.
 
Skriflesing 
Jesaja 63:11-16  (eintlik 7-64:12, net hierdie lees, enkele verse verder)

Preek
Reeks Godsbeelde,
vandag miskien vreemd – as God ver.

Gevoel dat God ver gereeld in Bybel –
veral in Psalms kry gevoel van gelowiges
na wêreld om hulle kyk
en voel asof God weg is.

Ps 22:
My God my God,
waarom het U my verlaat?

Ps 88
Waarom verstoot u my, Here
Waarom trek u u van my af terug?

Ps 44
Waarom draai u u rug vir ons?
Waarom steur u u nie aan ons ellende en smaad nie?

Ps 143
Antwoord my tog gou, Here,
ek is heeltemal gedaan.
Moet tog nie van my af wegkyk
dat ek word soos dié wat sterwe nie.

Asof gelowiges na lyding en swaarkry in wêreld kyk
en dit voel asof God gesig weggedraai het.
Ons OT volgorde boeke Septuagint – Griekse vertaling
Hebreeuse kanon:
• Genesis,
• Tora (1e vyf boeke)
• Vroeë profete
• Latere profete
• Geskrifte
• Kronieke
• Esre
• Nehemia
• Meggilot
• (sien Joernaalblad) –
• eindig Ester.

As mens in die volgorde lees,
lyk asof God teenwoordigheid geleidelik afneem.
Wanneer Ester – laaste boek van Hebreeuse Bybel – lees,
God se naam nie een keer genoem.
Waar God Genesis / Eksodus dramaties teenwoordig,
in Ester dramaties afwesig. 

Na bevryding uit Egipte raak direkte kontak met God al minder.
Na Sinai praat God nooit weer met die hele gemeenskap
met stormwind en donderslae.

Na boek Josua verdwyn vuurkolom, wolk en manne –
sigbare tekens God teenwoordigheid.

Laaste persoon aan wie God self openbaar,
Samuel.

Laaste persoon aan wie God verskyn,
Salomo.

Laaste openbare wonderwerk met vuur as teken God teenwoordig,
1 Kon 18,
God verskyn aan Elia 1 Kon 19.

Maar in 1 Kon 19 is God nié
in stormwind,
of aardbewing
of vuur,
maar in stilte.

Aan einde van Konings
sien ons hoe enigste sigbare kommunikasielyn met God,
tempel –
waar ark is,
wat in woestyn simbool was van God teenwoordigheid,
deur Babiloniërs vernietig word,
self in vlamme opgaan.

In daardie tyd praat God nog deur profete,
maar ook dít eindig ná die ballingskap. 
Waar teks van vanoggend lees,
nostalgie na tyd God see opgekloof,
berge verbrokkel
vuur wat hoog vlam…

nou ervaring dat God self verberg.
OAV v 6:
U het u aangesig vir ons verberg.

So sien hoe volk se ervaring van God teenwoordigheid met tyd ontwikkel:

Eers God in wonderwerke,
manna, wolkkolom, vuurkolom.

Later God teenwoordigheid aan Ark verbind,
of gesê dat God in tempel woon.
Beteken dat God teenwoordigheid aan plek gekoppel,
wat natuurlik uitgebreide godsdiens met priesters en rituele tot gevolg gehad,
wat mense gehelp in teenwoordigheid van God leef.

Wat dan hier gebeur,
is dat klem skuif in hoe mense God teenwoordigheid ervaar:
God nie meer direk teenwoordig,
word deur mense bemiddel.

God werk deur mense soos priester,
koning,
profete,
tussenganger tussen God en mens. 

In tyd tussen twee testamente,
nadat tempel verwoes,
nog verdere skuif:
God teenwoordig in studie en aanbidding.

God dus teenwoordig in studie van heilige geskrifte,
uitlegging en worsteling met Tora.

Vir ons,
God geopenbaar in Immanuel,
God met ons,
Jesus.

Wanneer Jesus terugkeer na sy Vader,
stuur Gees,
is God deur Gees by ons teenwoordig.

Is hoe verstaan van God teenwoordigheid oor eeue ontwikkel.

Maar is so dat ook ons,
wat bely God teenwoordig deur sy Gees,
dikwels ervaring het dat God afwesig is,
sy aangesig vir ons verberg,
om woorde van Jesaja te gebruik.

Soos daardie liedjie jare gelede gewild:
From  a distance:
From a distance, there is harmony,
From a distance we all have enough,
and no one is in need.
And there are no guns, no bombs, and no disease,
no hungry mouths to feed.
God is watching us. God is watching us.
God is watching us from a distance.

Deur eeue – millennia
worstel gelowiges met ervaring van God afwesigheid.

In mistieke tradisie selfs naam gegee aan hierdie ervaring:
Donker nag van die siel,
n.a.v. gedig deur St John of the Cross.

sê dat minstens ‘n kwart van gelowiges
deur hierdie donker nag van die siel gaan.

Soms is dit tydelik,
soms kan vir jare aanhou.
Vir die Heilige St Paul of the Cross
het dit vir 45 jaar aangehou.

Na haar dood,
was ons geskok om te hoor dat ook Moeder Teresa
in hierdie donker nag geleef het –
van 1948 tot 1997,
met kort tydjies van lig tussenin.

Feit is,
hierdie belewenis dat God jou skielik verlaat het,
redelik algemeen.
Sommige lys dit selfs as deel van fases van geloofsontwikkeling
(joernaalblad).

Wat natuurlik vir Israel so erg maak –
en vir ons:
Leef vanuit veronderstelling God teenwoordig,
glo – wéét dat God nooit afwesig,
altyd
in alles teenwoordig…
maar wanneer om rondkyk,
beleef teendeel.

Lyk asof hierdie ervaring van God afwesigheid,
gewoonlik ontstaan vanuit krisis –
vir Israel spesifiek Ballingskap.

Ook vir ons kom hierdie donker nag
ervaring God ons vergeet,
dalk selfs verwerp –
dalk ontydige dood van geliefde,
uitgerekte siekte,
onregverdige behandeling.

Is natuurlik ook so dat hierdie afwesigheid van God
soms die gevolg is van gelowiges se sonde,
nie omdat God gesig weggedraai,
maar omdat gelowiges van God af weggedraai het.

Lees in Woord dat God vir goddelose generasie
gesig verberg
sodat kan terugkeer na hom,
juis sodat hom soek. 

Maar óók so
dat God dikwels teenwoordig is
ons hom nie sien
omdat op verkeerde plekke kyk.

Soek God in aardbewings
en vuur
en donderweer…
terwyl God in stilte is.

Soek God in wonderwerke,
oorwinning,
terwyl God in nood is,
waar mense swaarkry
of onderdruk word.

Godsbeeld veroorsaak soms
dat dink moet goed gaan waar God teenwoordig is,
as dan nie goed gaan,
God nie teenwoordig.
Soek God dus in voorspoed.

Maar God juis aan kruis,
daardie uiterste simbool van Godverlatenheid,
waar God self uitgeroep het:
My God, My God, waarom het u my verlaat?

Kan ook wees dat te haastig is,
Ken uitdrukking:  hoe meer haas, hoe minder spoed.
Dat verwag God moet self nóú,
vandag, openbaar.
Nie kan bly wag,
wanneer God nie onmiddellik sien,
weghardloop,
aangaan iets anders.
Hans du Plessis gediggie:
Nou kyk ons nog in ‘n donker spieël
en ons draai om
en vergeet wat ons gesien het.

Al hierdie dinge kan redes wees waarom ons ervaar God ver is.

Maar wil nog ‘n opsie voorstel:
dalk ervaar soms dat God ver is,
omdat God ver ís.

God is tegelyk naby én ver
teenwoordig én afwesig.

Dit is deel van unieke aard van God –
is nie afgod wat in klip of hout kan vasvang.

Wanneer in Bybel uitgebeeld in vuur en wolkkolomme:
iets wat mense kan sien,
maar steeds iets mense nié kan vasgryp.

Moses antwoord:
“Ek is”,

Selfs wanneer Moses vra God gesig sien,
nie God gesig,
slegs heerlikheid.

Selfs tydens diepste Godservaring,
blý God se gesig verborge.

God ontwyk altyd menslike begrip,
kan daarom ook nie deur mense gemanipuleer word nie.

Dis hoekom Martin Luther soveel waarde geheg
aan God verborgenheid
(Joernaalblad skakel na artikel)  –
want dis ‘n integrale deel van God se vryheid.

God se verborgenheid verhoed dat enigiemand God kan beheer of misbruik.

Pascal gesê:
‘n Godsdiens wat nie bevestig dat God verborge is nie,
is nie eg nie. 

Maar hoe dan gemaak met hierdie verborgenheid van God,
as om rondkyk
sien oorloë
korrupsie
M.I.V. & Vigs,
armoede…

As leef in donker nag van siel…

As tot God roep,
en voel nie hoor,
gesig van jou af weggedraai…

Wat dan? 

Coenie Burger sê drie kort woordjies,
soveel inhoud.

Eerste ding doen:
WAG.

Nie opgee,
aanhou soek.

BLY in donker nag van siel,
nie aandag verplaas,
Volhard.

Met geduld
én met ongeduld.

Psalms – ongeduldig,
roep tot God,
soebat

Tweedens:
GLO

Interessant, wanneer Israel God afwesig beleef,
hou nie op om met God te praat nie. 
Hou aan roep,
aan probeer aandag trek
God herinner nog altyd vir hulle God was.

Bly Skeppergod,
bly God van verbond
bly verlosser.

Beteken dat ‘n mens –
deur God se genade –
kan leer om mét jou vrae te leef,
daarmee saam te leef,
sonder om vinnige antwoorde te kry,
én sonder om bitter en hard te word,
te bly glo, te midde van vrae.

Derdens:
WERK.

Moeder Teresa:  God vir haar opdrag gegee.
Miskien nie gereeld weer van God gehoor,
voortgegaan opdrag uitvoer. 

Ons weet wat God van ons verwag.
Al beleef nie God teenwoordigheid direk,
al voel omring deur donker nag van siel,
kan steeds doen God van ons vra.

En proses,
dalk,
teenwoordigheid van God vir iemand anders raak. 
Amen

Gebed
Lied 519
Seën
Lied 317